هیئت وزیران در جلسه 1401/7/24 به پیشنهاد وزارت امور اقتصاد و دارایی (با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌‌جمهور، وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری، صنعت، معدن و تجارت و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) و به استناد بند (ت) ماده (11) قانون جهش تولید دانش‌بنیان ـ مصوب 1401 ـ، آییننامه اجرایی بند یادشده را به شرح زیر تصویب کرد:
آییننامه اجرایی بند (ت) ماده (11) قانون جهش تولید دانش‌بنیان
ماده 1- در این آییننامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌‌روند:
1. قانون: قانون جهش تولید دانش‌بنیان ـ مصوب 1401ـ
2. شورا: شورای راهبری فناوری‌‌ها و تولیدات دانش‌بنیان موضوع ماده (2) اصلاحی قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات ـ مصوب 1401ـ
3. سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور.
4. شرکتهای سرمایهگذار: شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران یا بازار اول و یا دوم فرابورس ایران و شرکتهای دارای سرمایه ثبتی به میزان حداقل یک سی‌ام آخرین سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی موضوع ماده (5) قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاریسازی نوآوری‌ها و اختراعات در سال انجام سرمایهگذاری.
5. شرکتها و مؤسسات سرمایهپذیر مستقیم: شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان موضوع قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاریسازی نوآوری‌ها و اختراعات و شرکتها و مؤسسات فناور مستقر در پارک‌های علم و فناوری دارای مجوز از وزات علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی موضوع جزء (1) بند (ت) ماده (11) قانون.
6. سرمایهگذاری مستقیم: تأمین مالی در قالب افزایش سرمایه ثبت و پرداخت شده از محل آورده نقدی در شرکتها و مؤسسات سرمایهپذیر مستقیم.
7. صندوقها و نهادهای سرمایهپذیر غیرمستقیم: صندوقها و نهادهای موضوع جزء (2) بند (ت) ماده (11) قانون که حوزه فعالیت آنها در امیدنامه یا اساسنامه و منابع آنها به صورت اختصاصی مرتبط با تأمین مالی فناوری، نوآوری و فعالیت‌های دانش‌بنیان باشد و به تأیید شورا برسد.
8. سرمایهگذاری غیرمستقیم: تأمین مالی از محل آورده نقدی بابت تأسیس یا افزایش سرمایه صندوقها و نهادهای سرمایهپذیر غیرمستقیم.
9. مصادیق سرمایهگذاری: موضوعات سرمایهگذاری مشمول حمایت‌های آییننامه در زمینه تکمیل زنجیره ارزش، توسعه محصولات جدید، افزایش مقیاس و تولید انبوه در حوزه‌های فناورانه و دانش‌بنیان و یا اولویت‌های ملی به انضمام سرفصلهای هزینه‌ای قابل قبول که با رعایت مفاد ماده (2) این آییننامه توسط شورا به صورت سالانه تدوین و اعلام میشود و به مدت سه سال از زمان اعلام اعتبار دارد.
10. طرح سرمایهگذاری: طرح افزایش سرمایه شرکتها و مؤسسات سرمایهپذیر مستقیم یا طرح افزایش سرمایه یا تأسیس صندوقها و نهادهای سرمایهپذیر غیرمستقیم شامل موضوع، اهداف، مشخصات سرمایهپذیر/مؤسسین (حسب مورد)، برنامه زمان‌بندی، دوره سرمایهگذاری و پیش‌بینی خروج و میزان و سرفصلهای هزینهکرد مالی که اصول کلی آن توسط دبیرخانه شورا تعیین شده و باید در چهارچوب مصادیق سرمایهگذاری اعلامی شورا از طرف شرکتهای سرمایهگذار ارایه شده و قبل از انجام سرمایهگذاری به تأیید دبیرخانه شورا برسد.
ماده 2- به منظور حمایت از تعمیق فناوری و استفاده حداکثری از توان شرکتهای دانش‌بنیان، با رعایت موارد زیر تعیین مصادیق سرمایهگذاری و توسعه سازوکارهای متناسب با زیست‌بوم نوآوری توسط شورا انجام می شود:
1. هزینهکرد مرتبط با خرید زمین، ساختمان و یا احداث آن و هزینههای عمرانی عمومی از قبیل تسطیح، دیوارکشی، محوطهسازی و راهسازی و خرید خودرو به عنوان سرمایهگذاری مورد تأیید نمیباشد.
تبصره- سرمایهگذاری برای توسعه زیست‌بوم نوآوری اعم از آزمایشگاه‌های مرجع در دانشگاه‌ها، مؤسسات پژوهشی، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد مورد تأیید وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در صورتی که مالکیت آن به دانشگاه‌ها، مؤسسات پژوهشی، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد مربوطه منتقل شود، از شمول این بند مستثنی بوده و هزینهکرد مرتبط با این بند نیز با تأیید شورا مشمول مصادیق سرمایهگذاری مورد تأیید این آییننامه است.
2. درصدی از هزینه ماشینآلات و تجهیزات در چهارچوب مصوبات شورا و تأیید دبیرخانه به نحوی که در صورت نبود مشابه داخلی و خرید از خارج حداکثر پنجاه درصد (50%) هزینه مورد قبول بوده و در مورد خرید از سازندگان داخلی دارای عمق فناوری حداکثر صد درصد (100%) هزینهکرد مورد قبول است.
ماده 3- شرکتهای سرمایهگذار موظفند طرح سرمایهگذاری پیشنهادی خود را در چهارچوب مصادیق سرمایهگذاری اعلامی شورا و در قالب مشخص شده توسط شورا به دبیرخانه شورا ارائه کنند. تأیید طرح‌های سرمایهگذاری مشروط به فعالیت‌های فناورانه و نوآورانه و دانش‌بنیان در چهارچوب مصوبات شورا و توسط دبیرخانه شورا ظرف یک ماه انجام میشود.
ماده 4- حداکثر سی درصد (30%) سرمایهگذاری مستقیم شرکتهای سرمایهگذار در شرکتها و مؤسسات سرمایهپذیر مستقیم و معادل سرمایهگذاری غیرمستقیم شرکتهای سرمایهگذار در صندوقها و نهادهای سرمایهپذیر غیرمستقیم، در صورت سرمایهگذاری صندوقها و نهادهای مذکور در مصادیق سرمایهگذاری، در همان سال مالی به میزان هزینهکرد انجام‌شده و با تأیید گزارش پیشرفت طرح توسط دبیرخانه شورا، براساس اسناد و دفاتر قانونی حسابرسی شده شرکتها و مؤسسات سرمایهپذیر مستقیم و یا صندوقها و نهادهای سرمایهپذیر غیرمستقیم، به عنوان اعتبار مالیاتی با قابلیت انتقال به سنوات آتی به شرکتهای سرمایه گذار اعطا میشود و معادل آن از مالیات قطعی عملکرد موضوع ماده (105) قانون مالیاتهای مستقیم مربوط به همان سال تأیید سرمایهگذاری یا سالهای بعد کسر میشود.
تبصره 1- تعیین درصد اعطای اعتبار مالیاتی سرمایهگذاری مستقیم تا سقف سی درصد (30%) بر اساس ضوابط مصوب شورا و با تأیید دبیرخانه انجام میشود.
تبصره 2- در صورت برخورداری شرکتهای سرمایهگذار از اعتبار مالیاتی مربوط به سرمایهگذاری غیرمستقیم (موضوع جزء (2) بند (ت) ماده (11) قانون)، صندوقها و نهادهای سرمایهپذیر غیرمستقیم زیرمجموعه آنها امکان برخورداری از اعتبار مالیاتی مربوط به سرمایهگذاری مستقیم (موضوع جزء (1) بند (ت) ماده 11 قانون) را به صورت همزمان برای یک طرح سرمایهگذاری ندارند.
تبصره 3- شرکتهای سرمایهگذار در طرح‌های سرمایهگذاری اولویت‌دار ملی، مشروط به آنکه منابع مورد تعهد در چارچوب طرح سرمایهگذاری به طور کامل به حساب صندوق نوآوری و شکوفایی واریز شود و تحت مدیریت و نظارت این صندوق و در چهارچوب ضوابط این آییننامه در طرح‌های مذکور هزینه شود، در همان سال مالی بر پایه مبالغ مندرج در طرح مصوب و متناسب با سرفصلهای ماده (2) از اعتبار مالیاتی موضوع این ماده برخوردار میشوند. دبیرخانه شورا موظف است طرح‌های موضوع این تبصره را تعیین و به تصویب شورا برساند.
منابع مالی موضوع این تبصره که به حساب صندوق نوآوری و شکوفایی واریز میشود، به عنوان کمک یا افزایش سرمایه محسوب نمی‌شود و صرفاً در راستای همان طرح سرمایهگذاری تخصیص می‌یابد. صندوق نوآوری و شکوفایی می‌تواند اسناد هزینهکرد طرح را در طول اجرای طرح به سازمان جهت بررسی و اظهار نظر گزارش دهد و چنانچه ظرف (4) ماه سازمان درباره آن اظهار نظر نکند، هزینههای انجام شده مورد تأیید سازمان محسوب خواهد شد. تسویه حساب مالیات نهایی در انتهای طرح (پروژه) و پس از هزینهکرد قطعی بر مبنای گزارش صندوق نوآوری و شکوفایی و راستی‌آزمایی سازمان با صندوق نوآوری و شکوفایی انجام میشود.
تجهیزات و ماشینآلات طرح‌های موضوع این تبصره با اولویت تأمین از داخل انجام میشود و تعیین میزان درصد هزینهکرد مورد پذیرش به عنوان اعتبار مالیاتی بر عهده دبیرخانه شورا است.
ماده 5- در طول مدت اجرای قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران و در راستای ارتقای نقش و جایگاه صندوق نوآوری و شکوفایی در زیست‌بوم نوآوری کشور:
5-1- معادل کمک انجام‌شده برای افزایش سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی، اعتبار مالیاتی با قابلیت انتقال به سنوات آتی (حداکثر تا پایان مدت اجرای قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران) به شرکت مربوط اعطا میشود. صندوق نوآوری و شکوفایی موظف است منابع حاصل را ضمن احتساب به عنوان افزایش سرمایه حداکثر ظرف (2) سال، صرفاً در چهارچوب آیین‌نامه‌ها و سایر مقررات مصوب هیئت امنای صندوق در راستای اهداف مندرج در صدر ماده (99) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران سرمایهگذاری نماید.
سرمایهگذاری انجام‌شده توسط صندوق از مصادیق سرمایهگذاری موضوع جزء (9) ماده (1) این آییننامه محسوب شده و شامل سرمایهگذاری در سرفصلهای خرید زمین، ساختمان و یا احداث آن و هزینههای عمرانی عمومی از قبیل تسطیح، دیوارکشی، محوطهسازی و راهسازی و خرید خودرو نمیباشد.
در اعطای اعتبار مالیاتی به شرکت، رعایت مقررات مواد (9) و (11) این آییننامه الزامی است. گزارش اجرای این بند، سالانه به سازمان و دبیرخانه شورا ارائه میشود. سازمان موظف است با بررسی اسناد هزینه‌ای معتبر نسبت به راستی‌آزمایی هزینهکرد اعلامی صندوق اعلام نماید. در صورت عدم افزایش سرمایه یا عدم تحقق سرمایهگذاری مطابق این بند و عدم تأیید سازمان، صندوق موظف به تسویه حساب با سازمان است.
5-2- معادل سرمایهگذاری مشترک با صندوق نوآوری و شکوفایی در طرح‌ها و مصادیق سرمایهگذاری موضوع این آییننامه، با اعلام صندوق نوآوری و شکوفایی به سازمان و مشروط به مدیریت صندوق و با رعایت مفاد این آییننامه در همان سال مالی، اعتبار مالیاتی با قابلیت به سنوات آتی (حداکثر تا پایان مدت اجرای قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران) به شرکت سرمایهگذار اعطا میشود. در طرح‌هایی که اجرای آنها بیش از یک سال مالی به طول می‌انجامد، در هر سال مالی به میزان سرمایه تأدیه‌شده در همان سال به شرکت سرمایهگذار اعتبار مالیاتی با قابلیت انتقال به سنوات آتی اعطا میشود. صندوق نوآوری و شکوفایی گزارش سالانه اجرای این بند را به دبیرخانه شورا ارائه می‌نماید.
ماده 6- دبیرخانه شورا موظف است طرح‌های سرمایهگذاری موضوع این آییننامه را که بر اساس طرح سرمایهگذاری مصوب اجرا نشده و راکد مانده است، برای مطالبه اعتبار مالیاتی اعطاشده و اعمال جرایم قانونی و منع استفاده مجدد شرکت سرمایهگذار مربوط از مزایای این آییننامه به سازمان معرفی نماید.
ماده 7- در صورتی که سرمایهگذاری شرکتهای سرمایهگذار در شرکتها و مؤسسات سرمایهپذیر مستقیم و همچنین در صندوقها و نهادهای سرمایهپذیر غیرمستقیم بدون تأیید دبیرخانه شورا، قبل از اتمام دوره سرمایهگذاری (مطابق طرح سرمایهگذاری تأییدشده)، کاهش یابد یا به فروش برسد یا به اشخاص ثالث واگذار شود، چنانچه سرمایهگذاری صورت‌پذیرفته مشمول اعتبار مالیاتی موضوع این آییننامه شده باشد، سازمان مکلف است مالیات مربوط به اعتبار مالیاتی اعطاشده و همچنین جرایم قانونی متعلق را وفق مقررات مطالبه نماید. دستورالعمل این ماده با پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب شورا می‌رسد.
ماده 8- مصادیق سرمایهگذاری، فهرست اسامی شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان و فناور دارای مجوز از مراجع ذی‌‌ربط و فهرست صندوقها و نهادهای سرمایهپذیر غیرمستقیم که مورد تأیید و واجد شرایط می‌‌باشند، تا پایان دی ماه هرسال، برای بهره‌برداری در سال بعد توسط دبیرخانه شورا منتشر و اعلام عمومی می‌گردد. درصورت عدم انتشار فهرست در هر سال، آخرین فهرست منتشرشده دارای اعتبار است.
تبصره- دبیرخانه شورا باید امکان دسترسی برخط به فهرست‌ها و مصادیق سرمایهگذاری موضوع این ماده، تأییدیه‌های صادره، گزارشات طرح سرمایهگذاری (متضمن موضوع، اهداف، مشخصات سرمایهپذیر/مؤسس (حسب مورد)، برنامه زمان‌بندی و ابعاد مالی) میزان، نحوه و تاریخ سرمایهگذاری را برای سازمان فراهم نماید.
ماده 9- محاسبه و تأیید میزان سرمایه تأدیه شده و هزینه کرد انجام شده در سرفصلهای پیش‌بینی شده در طرح سرمایه گذاری و محاسبه اعتبار مالیاتی بر اساس ضوابط ماده (2) این آییننامه در چهارچوب مصوبات شورا بر عهده دبیرخانه شورا است. دبیرخانه شورا موظف است مجموع هزینه مورد تأیید را حداکثر چهار ماه پس از پایان سال مالی به سازمان اعلام کند.
ماده 10- سازمان موظف است با بررسی اسناد هزینه‌ای معتبر نسبت به راستی‌آزمایی هزینهکرد اعلامی از دبیرخانه شورا اقدام کرده و میزان اعتبار تأییدشده را از سر جمع مالیات عملکرد شرکتهای سرمایهگذار در آن سال مالی یا سنوات آتی، با رعایت کلیه مقررات از جمله مقررات این آیین نامه کسر نماید.
تبصره 1- در صورتی که با اعلام دبیرخانه شورا به سازمان مشخص شود سرمایهگذار در میزان هزینه‌ها و مخارج سرمایهگذاری و تطبیق آن با طرح سرمایهگذاری مرتکب اظهار خلاف واقع شده است، سرمایهگذار از حمایت‌های مالیاتی موضوع این آییننامه محروم شده و در این صورت سازمان مکلف است نسبت به مطالبه اعتبار مالیاتی اعطا شده و جرایم قانونی متعلقه از شرکتهای سرمایه گذار اقدام نماید.
تبصره 2- در مواردی که سازمان در حسابرسی پرونده مالیاتی اشخاص مزبور با مصادیق موضوع تبصره (1) این ماده مواجه شود، باید موضوع را به دبیرخانه شورا اعلام نماید و دبیرخانه مکلف است ضمن بررسی موضوع، نتیجه را به همراه اظهارنظر صریح در خصوص رعایت یا عدم رعایت گزارش طرح تأسیس یا افزایش سرمایه توسط سرمایهپذیر به سازمان اعلام نماید. درصورت عدم اظهارنظر دبیرخانه شورا ظرف مهلت دو ماه، به منزله تأیید اعلام سازمان بوده و سازمان حسب اسناد مکلف است نسبت به مطالبه اعتبار مالیاتی اعطا شده و جرایم قانونی متعلقه از شرکتهای سرمایهگذار اقدام نماید.
تبصره 3- سازمان موظف است نسبت به درج جدول/جداول ویژه اظهار سرمایهگذاری بند (ت) ماده (11) قانون در اظهارنامه مالیاتی سال 1401 به بعد اقدام نماید.
تبصره 4- صورت‌های مالی شرکتها و مؤسسات و نهادهای سرمایهپذیر، باید دارای گزارش حسابرسی مقبول توسط حسابرس مورد تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار باشند.
ماده 11- اعتبار مالیاتی موضوع این آییننامه، صرفاً برای سرمایه‌گذاری‌های انجام شده که با رعایت مفاد این آییننامه و پس از لازم الاجراشدن قانون به تأیید دبیرخانه شورا می‌‌رسند، پذیرفته میشود.
ماده 12- اعتبار مالیاتی موضوع این آییننامه مشمول جایزه خوش حسابی موضوع ماده (190) و خسارت و استرداد موضوع ماده (242) قانون مالیاتهای مستقیم و قابل کسر از بدهی سنوات گذشته قبل از سال انجام سرمایهگذاری و سایر منابع مالیاتی نیست.
ماده 13- هزینههای شرکتها بابت سرمایهگذاری مستقیم/غیرمستقیم، مرتبط با سرمایه‌‌گذاری‌‌هایی که در اجرای این آییننامه انجام شده است و به عنوان اعتبار مالیاتی از مالیات قطعی شده سال انجام هزینه مذکور یا سالهای بعد کسر میشوند، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی سرمایهگذار پذیرفته نمی‌شود.
ماده 14- برخورداری از امتیازات این آییننامه منوط به رعایت سایر قوانین و مقررات مربوط از جمله ارائه اظهارنامه مالیاتی، دفاتر و یا اسناد و مدارک موضوع ماده (95) قانون مالیاتهای مستقیم در موعد مقرر و به ترتیب اعلامی از سوی سازمان است.
ماده 15- سرمایهگذاری در طرح‌های مصوب موضوع این آیین نامه مشمول مشوق‌های مالیاتی بندهای (س) و (ث) ماده (132) قانون مالیاتهای مستقیم نیست.
تبصره: زیان کاهش ارزش سرمایه گذاری مورد حمایت این آیین نامه به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی موضوع مواد (147) و (148) قانون مالیاتهای مستقیم تلقی نمی شود.
ماده 16- دبیرخانه شورا موظف است دستورالعمل‌‌های لازم برای اجرای این آیین نامه اعم از شاخص‌های ارزیابی طرح‌های سرمایهگذاری را با همکاری سازمان تهیه و به تصویب شورا برساند. نظارت بر حسن اجرای این آییننامه بر عهده شورا خواهد بود و شورا موظف است گزارش عملکرد سالانه آن را به هیأت وزیران ارائه نماید.
